Zarówno badania jak i potoczna wiedza mówią o tym, że najistotniejszym elementem w dobrym spełnianiu roli rodzicielskiej jest miłość do dziecka. Dotychczas uważano, że miłość macierzyńska bardzo różni się od ojcowskiej. To matka kochała zawsze bezwarunkowo, a na miłość ojca trzeba było zasłużyć. Czy jednak ta teoria sprawdza się w dzisiejszych czasach? Czy dziś tylko matki są nastawione na bliskość uczuciową a ojcowie na rygorystyczne wychowanie?
Anna Dudak w książce Samotne ojcostwo przedstawiła, własną oraz innych autorów, analizę badań mających na celu zaprezentowanie w jaki sposób ojcowie są przygotowani do pełnienia roli rodzicielskiej. ( A. Dudak, Samotne ojcostwo, Kraków 2006)
Badania przeprowadzone przez M. Ziemską,(M.Ziemska, Postawy rodzicielskie, Warszawa 1973) których przedmiotem była ocena postaw współmałżonków w stosunku do dziecka w kategoriach pobłażliwości i surowości w wychowaniu, wykazały, że większość badanych przez autorkę kobiet uznano za zbyt surowe, a ojców zaś za zbyt pobłażliwych.
Należy także zaznaczyć, iż wybór określonych stylów wychowawczych i technik dyscyplinarnych nie jest bezpośrednio związany z płcią, a z postawami emocjonalnymi rodziców oraz ich poglądami na wychowanie dziecka. Badania, które w Wielkiej Brytanii przeprowadził D. Hill ( D. Hill, Mężczyźni, tłum. K. Bober, Warszawa 1998, s.20) wykazały, że kobiety i mężczyźni są tak samo wrażliwi. Udowodniono także, że wbrew powszechnym twierdzeniom mężczyźni, gdy zostają sami z dzieckiem, nie są ani bardziej ani mniej poradni w obchodzeniu się z niemowlakiem niż kobiety. Zauważono także, że automatycznie mówią do dzieci wyższym głosem. Po przeanalizowaniu wyników badań można wysnuć wniosek, iż opieka nad dzieckiem zarówno dla kobiet jak i dla mężczyzn może stanowić taką samą łatwość bądź trudność.
A.Dudak w swojej książce (A. Dudak, Samotne ojcostwo, Kraków 2006) przedstawiła amerykańskie badania, które wykazały, że samotni ojcowie potrafią sprawnie funkcjonować, mimo że muszą łączyć role związane z życiem zawodowym i rodzinnym. Kłopotliwe jest dla nich jednak zrównoważenie pracy zawodowej i pieczy nad dziećmi. Badania polskie wykazały, że problem ten dotyka także matki, dlatego też można stwierdzić, że zagadnienie to dotyczy obu płci.
Najwyraźniejsze różnice między matką a ojcem można zaobserwować podczas zabaw z dzieckiem. Ojcowie wybierają raczej zabawy ruchowe, matki zaś preferują zabawy naśladowcze, tematyczne, dydaktyczne. Tak naprawdę nie ma to jednak istotnego znaczenia w relacjach z dzieckiem i wyraźnie nie różnicuje rodziców. Aspektem, który w znacznej mierze różnicuje obie płci jest okazywanie uczuć. Matki częściej niż ojcowie okazują uczucia, całują dzieci czy uśmiechają się do nich. Ojciec, ponieważ na początku pozbawiony jest takich samych kontaktów, jakie ma matka z dzieckiem to nawiązuje bliskie więzi z dzieckiem później. Ojcowie częściej niż matki kontrolują dziecko, częściej także nagradzają je w czasie zabaw czy częściej instruują, wydają polecenia.( A. Jaworowska, Specyfika roli ojca. Różnice między matką a ojcem w zakresie funkcjonowania w rolach rodzicielskich(przegląd badań),  „Psychologia wychowawcza”, nr 1, 1986)
Statystyki dowodzą, że znacznie częściej opiekę po rozwodzie przyznaje się matce. Takie postępowanie zwarzywszy na aspekt społeczno- ekonomiczny obojga rodziców, często nie jest uzasadnione. Badania S. Lachowskiego wykazały, że sytuacja materialna, mieszkaniowa samotnych ojców jest znacznie lepsza niż samotnych matek. Istotnym wydaje się także fakt, że większy odsetek mężczyzn niż kobiet posiada wykształcenie wyższe i lepsze stanowiska pracy.
Przeprowadzone przez autora badania wykazują, że dobra sytuacja materialno- bytowa ma istotny wpływ na jakość sprawowania opieki.
Krzywdzący jest także stereotyp, że mężczyźni nie chcą brać na siebie ciężaru związanego byciem samotnym ojcem. Badania S. Lachowskiego wykazały, że większość rozwiedzionych ojców wyraża chęć sprawowania opieki nad dzieckiem. Jest to dla nich także powód, przez który nie wstępują w nowe związki małżeńskie. Zdaniem S. Lachowskiego przykłady samotnych ojców, którzy z powodzeniem spełniają role rodzicielskie, łamią stereotypy ojca jako człowieka zabezpieczającego tylko byt rodzinie, ale pokazują, że mężczyźni także są kochającymi i troskliwymi rodzicami. ( S. Lachowski, Sytuacja społeczno- ekonomiczna ojców samotnie wychowujących dzieci, Problemy Rodziny1984, s. 40-47)
Badania przeprowadzone przez A. Dudak ( A. Dudak , Samotne ojcostwo, Kraków 2006, s. 141-155) wykazały, że rodzice bez względu na płeć charakteryzują się przeciętnym poziomem wiedzy pedagogicznej. Zauważalna jest jednak różnica, że wiedza posiadana przez matki ma raczej charakter praktyczny, jest to związane z koniecznością stosowania tej wiedzy, a wiedza prezentowana przez ojców ma charakter teoretyczny.
Autorka zwróciła także uwagę na tak ważne aspekty, związane z zapewnieniem dziecku warunków prawidłowego rozwoju ,jak dbanie o higienę oraz zapewnienie odpowiedniej diety dziecku. Analiza badań dowiodła, że ojcowie podobnie jak matki potrafią zapewnić prawidłowy sposób odżywiania dziecku. Jeśli chodzi zaś o dbałość w zakresie higieny badania przyniosły podobne wnioski. A. Dudak zwróciła uwagę, iż panujący pogląd o lepszych umiejętnościach matek w tym zakresie może wynikać jedynie z faktu, że często od momentu narodzin to tylko one pielęgnują dziecko, a mężczyzna nie ma możliwości wykazania się.
Kolejnym istotnym aspektem w procesie wychowawczym jest organizowanie i spędzanie czasu wolnego rodzica z dzieckiem. Badania przeprowadzone przez autorkę ukazały, że matki częściej organizują dzieciom zabawy w ten sposób aby pociecha rozwijała się zarówno fizycznie jak i  psychicznie. Ojcowie zaś spędzają wolny czas w sposób mniej zorganizowany. A. Dudak  podjęła bardzo ważną kwestię jaka jest nagradzanie i karanie dzieci. Wyniki badań ukazały, że matki częściej od ojców karę cielesną uznają za dobry środek wychowawczy. Jeśli chodzi o nagradzanie to ta metoda jest stosowana równie często przez oboje rodziców.
Autorka stwierdziła, że niezależnie od płci rodzica i od tego czy wykazuje wysoki czy niski poziom wiedzy pedagogicznej to badani rodzice nie mają tendencji do przyspieszania rozwoju dziecka oraz nie unikają łączności z nim. Badania pokazały także, że takie same trudności w znalezieniu wspólnych zainteresowań z dzieckiem oraz brak swobody w porozumiewaniu się z nim wykazują zarówno ojcowie jak i matki. ( tamże, s.159-173)